Μουχλιάζει το αυτί;

Στη φωτογραφία φαίνονται ο αριστερός και ο δεξιός έξω ακουστικός πόρος ενός ασθενούς. 
Αν παρατηρήσετε καλά, θα δείτε ότι το δεξί αυτί είναι φυσιολογικό, ενώ το διπλανό είναι πιο πρησμένο, πιο στενό και γεμάτο από μια λευκή ουσία σαν πύον, που πάνω του έχει κάτι σαν μούχλα.
Αυτό που μοιάζει με «μούχλα» είναι πραγματικά «μούχλα», σαν και αυτή που φαίνεται πάνω στις φράουλες της  διπλανής φωτογραφίας και σαν όλες τις μούχλες που βλέπουμε σε τρόφιμα και τοίχους.

Τι είναι η μούχλα;

Η «μούχλα» δεν είναι τίποτα άλλο από μια ανάπτυξη μυκήτων. Οι μύκητες είναι ένα από τα επτά (σύμφωνα με την τελευταία ταξινόμηση) «βασίλεια» των έμβιων όντων. Είναι μικροοργανισμοί μονοκύτταροι και πολυκύτταροι που υπάρχουν παντού στη φύση και σε μεγάλες ποσότητες. Έχει υπολογιστεί ότι για κάθε άνθρωπο που υπάρχει στη γη, αντιστοιχούν περίπου 2 τόνοι μυκήτων. Έχουν ανακαλυφθεί πάνω από 1.500.000 είδη μυκήτων, από τα οποία μόλις μερικές δεκάδες είναι παθογόνα ή δυνητικά παθογόνα για τον άνθρωπο. Παραδείγματα μυκήτων είναι τα μανιτάρια και η οικιακή μούχλα.​

Ζούμε μαζί με τους μύκητές μας

Ο άνθρωπος ζει παρέα με τους μύκητες που υπάρχουν στο δέρμα του, αλλά και στο αναπνευστικό του σύστημα, για όλη του τη ζωή. Μόνο κατά τις πρώτες ώρες της ζωής του, μόλις το νεογνό βγαίνει από το αποστειρωμένο περιβάλλον της μήτρας, είναι απαλλαγμένο από μύκητες, οι οποίοι αρχίζουν να αποικίζουν το σώμα ακόμα και από την πρώτη ανάσα. Έχει υπολογιστεί ότι ο άνθρωπος εισπνέει μέχρι και 1,7 εκατομμύρια σπόρους μυκήτων/ ημέρα. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι τα τεσσάρων  μηνών νεογνά έχουν την ίδια μυκητιασική χλωρίδα στην μύτη τους με τους ενήλικες (περίπου 2,7 είδη μυκήτων /άτομο).

Πώς αναπτύσσονται οι μύκητες;

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μύκητες «αγαπούν» την υγρασία και τη ζέστη.
​Ο έξω ακουστικός πόρος είναι μια από τις πιο ζεστές περιοχές του σώματος αλλά από τις πιο υγρές, μια και κάθε υγρασία που θα δημιουργηθεί εντός του πόρου δε μπορεί να εξατμιστεί και να αποβληθεί εύκολα. Νερό/υγρασία μπορεί πολύ εύκολα να μπει στον έξω ακουστικό πόρο κατά το μπάνιο στο σπίτι ή τη θάλασσα. 

Οι μυκητιάσεις μέσα στον έξω ακουστικό πόρο είναι συχνές.
​ Η πάθηση ονομάζεται «Ωτομύκωση».

Συμπτώματα Ωτομύκωσης

Τα κυριότερα συμπτώματα αφορούν ένα αίσθημα «πληρότητας» (βουλωμένο αυτί) που συνοδεύεται από έντονο κνησμό (φαγούρα). Η φαγούρα (κνησμός) είναι από τα αρχικά συμπτώματα και μπορεί να υπάρχει πολλές ημέρες πριν εκδηλωθεί η ωτομύκωση στο μέγιστο βαθμό.
Όσο εξελίσσεται η φλεγμονή, ο ασθενής νιώθει πόνο, ενώ παρατηρείται και έκκριμα στον έξω ακουστικό πόρο, το οποίο συχνά, αλλά όχι πάντα, είναι δύσοσμο.
​Πυρετός καθώς και γενικά συμπτώματα είναι σπάνια. 

Τα στελέχη μυκήτων που ευθύνονται για την ωτομύκωση είναι κυρίως ο Aspergillus Niger και η Candida Albicans.

Διάγνωση

​Η εξέταση από τον Ωτορινολαρυγγολόγο γίνεται με ωτομικροσκόπηση. Η ωτομικροσκόπηση είναι η εξέταση του στενού έξω ακουστικού πόρου με το μεγάλης μεγένθυσης ΩΡΛ μικροσκόπιο, που μας δίνει εικόνες σαν κι αυτές που βλέπουμε στις φωτογραφίες. Με τη μεγάλη μεγέθυνση οι υφές των μυκήτων φαίνονται χαρακτηριστικά και δεν αφήνεται περιθώριο για λάθος διάγνωση.

Θεραπεία

​Η θεραπεία ξεκινά με τον καθαρισμό του έξω ακουστικού πόρου με αναρρόφηση από τον ΩΡΛ και στη συνέχεια χρήση αντιμυκητιασικών σταγόνων.
Η θεραπεία δεν είναι δύσκολη, πρέπει όμως να είναι συστηματική  και με διάρκεια τουλάχιστον δύο εβδομάδων.
​Πρέπει να αποφεύγεται να εισέρχεται νερό μέσα στον έξω ακουστικό πόρο και για το λόγο αυτό συνιστάται η χρήση μικρής ποσότητας βαμβακιού εμποτισμένο σε λάδι ή βαζελίνη κατά το καθημερινό μπάνιο. Στο μεσοδιάστημα της θεραπείας, είναι πολύ συχνή η ανάγκη για επιπλέον καθαρισμό του έξω ακουστικού πόρου στο ιατρείο.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η μυκητίαση υποτροπιάζει κατά τη διάρκεια του έτους. 

​Η έγκαιρη προσέλευση στον ΩΡΛ ιατρό, η σχολαστική τήρηση των δόσεων και της διάρκειας της αγωγής και η τακτική παρακολούθηση από τον ΩΡΛ είναι πολύ σημαντικά για την αποτελεσματική θεραπεία. 

Βιβλιογραφία

  1.  Ruggiero, Michael A.; Gordon, Dennis P.; Orrell, Thomas M.; Bailly, Nicolas; Bourgoin, Thierry; Brusca, Richard C.; Cavalier-Smith, Thomas; Guiry, Michael D.; Kirk, Paul M.; Thuesen, Erik V. (2015). "A higher level classification of all living organisms". PLOS ONE. 10 (4): e0119248. Bibcode:2015PLoSO..1019248R. doi:10.1371/journal.pone.0119248. PMC 4418965. PMID 25923521.
  2. Schaechter M. In the company of mushrooms. Cambridge, MA, USA; 1997
  3. Burch M et al. Effects of meteorological conditions on spore plumes. Int. J Biometeorol 2002:46;107-17
  4. Lackner et al Fungi: A normal content of human nasal mucus. Am J Rhinol 2005;19:125-9​​